z oddali
-
Dlaczego pięta?14.10.201614.10.2016Szanowni Państwo,
zastanawia mnie rola pięty we frazeologii. Mamy chwalipiętę, wiercipiętę. Słyszałem też powiedzenie niech ci pójdzie w pięty (nawiasem mówiąc, nie wiem, co właściwie znaczy).
Czy wiadomo, skąd owa pięta się wzięła? Co do chwalipięty, przyszło mi kiedyś do głowy, że może ma to coś wspólnego z piętą Achillesa, tj. chwalipięta 'chwali nawet swój potencjalnie słaby punkt’. Ale to pewnie tylko moja fantazja.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
growy2.12.20152.12.2015Szanowni Państwo,
moje pytanie dotyczy przymiotnika growy. Współcześnie dyskurs związany z grami wideo bardzo intensywnie się rozwija, a wspomniane słowo wciąż jest często uznawane za niepoprawne. Prowadzi to do prób zastępowania go np. przez gamingowy (abstrahując już od akademickiego ludyczny). Proszę o radę – czy możemy już oficjalnie afirmować to growe słówko?
Z pozdrowieniami
Krzysztof
-
Jeszcze raz nt. zapisu Miss Polonia11.12.201711.12.2017Szanowni Państwo,
WSO podaje w haśle „miss”: „Miss Polonia, Miss Polski (osoba), wybory miss Polonia”. Tymczasem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Miss-Polonia;13357.html wynika, że należy zapisywać słowo „miss” na odwrót, tj. wielką literą, gdy mowa o konkursie, a małą, gdy chodzi o laureatkę. Czyżby coś się zmieniło od 2012 roku czy może po prostu czegoś nie rozumiem?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Lud Toraja, czyli Torajowie, Toradżowie 15.03.201915.03.2019Szanowni Państwo,
piszę artykuł o pewnym ludzie, który po indonezyjsku nazywa się Toraja [czyt. toradża]. Toraja to rzeczownik i przymiotnik. Po angielsku mamy Toraja i część autorów używa jeszcze torajan, więc mieszkańcy tego regionu to Torajans lub Torajas. Po polsku w publikacji nienaukowych na ten temat pojawiają się niekiedy Toradżowie. Dlaczego? I jak z tego zrobić przymiotnik? Artykuł ma dotyczyć kapłanów, m.in. to minaa’ów / to minów… Jak odmienić słowo to minaa?
Pozdrawiam
-
Mimimaksowy 17.10.201617.10.2016W matematyce rozważa się zagadnienia minimaksowe, czyli w dużym uproszczeniu takie, w których maksymalizacja jednej zmiennej wiąże się z minimalizacją drugiej. Czy dobrze mi się wydaje, że wobec tego pisownia mini-maksowy byłaby bardziej zgodna z zasadami ortografii? Przy ograniczeniach formularza pytaniowego trudno to bliżej wyjaśnić, ale znane mi przykłady wskazują, że pod tym terminem kryje się pewna symetria, a więc równorzędność problemu maksymalizowania i minimalizowania.
Czytelnik
-
na sermater28.02.200728.02.2007Chcę zapytać o pochodzenie i znaczenie zwrotu na sermater (nie wiem jak to się pisze). Często jest on używany w społecznościach wiejskich, ja miałem z nim styczność na Podkarpaciu.
Pozdrawiam, Bartek
-
niejasne słowa kolędy i Ewangelii27.02.201127.02.2011Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w jednej z kolęd są słowa „Oddajmy za złoto wiarę”. Na lekcjach religii uczą, że jeśli już coś za coś oddawać, to najlepiej życie za wiarę, a przehandlowanie wiary, do tego jeszcze za dobra materialne, to coś nie do pomyślenia.
Podobną konsternację wywołują słowa Ewangelii: „Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie”. Zawsze była mowa raczej o ubóstwie materialnym, a bogactwie duchowym. -
opuszczanie znaków diakrytycznych26.11.200226.11.2002Moje wątpliwości dotyczą opuszczania znaków diakrytycznych używanych w obcych językach w sytuacji niedysponowania odpowiednimi czcionkami. Czy zasady dotyczące przegłosu obowiązujące w przypadku języka niemieckiego mają również zastosowanie w innych językach (nawet tak odległych jak np. fiński)? Czy zwykłe opuszczenie diakrytyku, bez dodawania litery, byłoby błędem? Zapewne nie, bo jak zastąpić używane we francuskim i tureckim c z ogonkiem, w portugalskim n z tyldą czy skandynawskie a z kółeczkiem nad literką (nie znam fachowych nazw tych znaków)? W tym ostatnim przypadku spotkałem się jednak z powtórzeniem litery a (np. imię Haakon, w oryginale przez jedno a z diakrytykiem).
Dziękuję za odpowiedź. -
o strzałach i słownikach23.10.201323.10.2013Szanowni Państwo,
dajemy strzał czy oddajemy strzał? Lepiej strzelać, ale jeśli dać i oddać to antonimy, to dlaczego Wielki słownik poprawnej polszczyzny pod hasłem oddawać jako niepoprawny wskazuje (analogiczny?) zwrot dawać skok, a pod hasłem strzał wymienia oddać strzał jako niepoprawny, podczas gdy Uniwersalny słownik języka polskiego podaje jako przykład zdanie „Policjanci oddali w powietrze kilka strzałów” (Korpus języka polskiego podaje oba)?
Pozdrawiam
Paweł -
Spolszczanie obcych nazwisk18.11.201518.11.2015Mam pytanie czysto hipotetyczne. Czy jest możliwe w przyszłości (a może już teraz?) spolszczanie nazwisk z języków pisanych łacinką. Do pytania natchnęło mnie znalezione na azerskiej stronie Wikipedii nazwisko francuskiego pisarza Michela Houellbecqua, które to w wersji azerskiej brzmi po prostu: Mişel Uelbek (cóż za „oszczędność” liter).